Lijst van punten

Sommige mensen hebben van het Opus Dei gezegd dat het een organisatie van een intellectuele elite is, die in invloedrijke politieke, economische en culturele kringen wil binnendringen om ze, al wordt het met goede bedoelingen gedaan, van binnen uit te controleren. Is dat juist?

Bijna alle instellingen die een nieuwe boodschap brachten of die ernaar streefden om het christendom op consequente wijze te verwezenlijken en de mensheid serieus te dienen, zijn, vooral in het begin, op onbegrip gestuit. Zo is het te verklaren dat sommigen de leer over het lekenapostolaat die het Opus Dei in praktijk brengt en verkondigt, in het begin niet begrepen hebben.

Bovendien moet ik constateren, ook al praat ik er niet graag over, dat er in ons geval een hardnekkige en systematische lastercampagne gevoerd werd. Er waren mensen die beweerden (misschien was dat wel hun eigen werkwijze) dat we in het geheim werkten, dat we op leidende posities uit waren enzovoort. Ik zou alleen willen opmerken dat die campagne ongeveer dertig jaar geleden begonnen is door een Spaanse religieus, die later zijn orde en de Kerk verliet, voor de wet trouwde en nu een protestants dominee is.

Is de laster eenmaal op gang gebracht dan blijft die door de inertie nog een tijd doorleven, want er zijn mensen die naar de pen grijpen zonder van tevoren voldoende informatie in te winnen. Niet allen handelen als goede journalisten, die zich niet onfeilbaar achten en die eerlijk genoeg zijn om zichzelf te corrigeren als ze de waarheid horen. Dat is dus gebeurd, ook al zijn die lasterpraatjes - afgezien van het feit dat ze al op het eerste gezicht ongeloofwaardig leken - door feiten weerlegd, die een ieder kan controleren. Ik wijs er alleen op dat de door u bedoelde roddel alleen op Spanje betrekking heeft. De gedachte alleen al, dat een internationale instelling als het Opus Dei zich zou laten leiden door de problemen in één enkel land, getuigt van een zeer beperkte horizon, van provincialisme.

Bovendien zijn de meeste leden van het Opus Dei (in Spanje en in alle andere landen) huisvrouwen, arbeiders, winkeliers, administratieve medewerkers, boeren…, dus mensen die door het werk dat ze doen, voor de politiek of de maatschappij niet bijzonder veel gewicht in de schaal leggen. Dat er veel arbeiders lid van het Opus Dei zijn valt niet op, een enkele politicus wel. In werkelijkheid is voor mij de roeping tot het Opus Dei van een kruier net zo belangrijk als die van een directeur van een onderneming. De roeping komt van God en in de werken van God is geen plaats voor discriminatie, en zeker niet als die demagogisch is.

Wie de leden van het Opus Dei op zeer uiteenlopende terreinen bezig ziet en toch alleen maar kan denken aan zogenaamde invloeden en controles, verraadt dat hij een arm idee heeft van het christelijk leven. Het Opus Dei beheerst geen enkele wereldlijke activiteit noch pretendeert dat. Het wil enkel en alleen de boodschap van het evangelie verspreiden. God wil dat alle mensen die in de wereld leven, Hem juist door de uitoefening van hun wereldlijke activiteiten liefhebben en Hem daarin dienen. Daarom werken de leden van het Opus Dei, omdat het normale christenen zijn, waar en hoe het hun het beste lijkt. Het Werk houdt zich slechts bezig met hen geestelijk te helpen om naar christelijk geweten te handelen.

Neem nu eens het concrete geval Spanje. Die paar leden van het Opus Dei die in dat land invloedrijke posities hebben of openbare functies bekleden doen dat, zoals de andere leden in andere landen ook, met vrijheid en persoonlijke verantwoordelijkheid; ieder volgt zijn eigen geweten. Zo is het te verklaren, dat ze in de praktijk verschillende, en zelfs tegengestelde, houdingen ingenomen hebben.

Bovendien zou ik willen opmerken dat de mensen, die van het optreden van enige leden van het Opus Dei in de Spaanse politiek bijzonder veel ophef maken, de werkelijkheid zodanig geweld aandoen dat het aan laster grenst. Want die bewuste, in het openbare leven actieve leden vormen hier een minderheid in verhouding tot alle daar in het openbare leven werkzame katholieken. Haast de hele bevolking van Spanje is katholiek. Daarom is het al in statistisch opzicht logisch dat er katholieken zijn die aan het politieke leven deelnemen. Bovendien zijn er in Spanje op alle bestuursniveaus, van de minister tot de burgemeester, zeer veel katholieken die uit de meest uiteenlopende katholieke verenigingen afkomstig zijn: afdelingen van de Katholieke Actie, de Nationale Katholieke Vereniging van de Propagandisten waarvan de eerste president kardinaal Herrera Oria was, de Mariacongregaties enzovoort.

Ik wil op dit onderwerp niet nog uitvoeriger ingaan, maar van de gelegenheid gebruik maken om nog eens te verklaren dat het Opus Dei aan geen enkel land, regering, politieke stroming of ideologie gebonden is. De leden handelen in wereldlijke zaken steeds in volledige vrijheid en weten hun eigen verantwoordelijkheid op zich te nemen. Zij verafschuwen elke poging om de godsdienst voor politieke doeleinden en partijbelangen te gebruiken.

Eenvoudige dingen zijn vaak moeilijk te verklaren. Daarom ben ik bij die vraag wat langer blijven stilstaan. In elk geval is de roddel waarover ik het net had, verleden tijd. Deze lasterpraatjes zijn al vrij lang geleden ontzenuwd, niemand gelooft er meer in. We hebben vanaf het eerste ogenblik in volledige openheid gehandeld, want er was echt geen reden om ons anders te gedragen. We hebben de aard en de doelstelling van ons apostolaat zo duidelijk mogelijk uiteengezet en allen die het wilden, konden de werkelijkheid leren kennen. Een feit is dat heel veel mensen - katholieken en niet-katholieken, christenen en niet-christenen - ons werk waarderen en eraan meewerken.